Ηχηρό χαστούκι ρίχνει, η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στις νέες περικοπές των κυρίων και επικουρικών συντάξεων από το 2019, οπότε και συμφώνησε η κυβέρνηση με τους Ευρωπαίους δανειστές, για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Νέο πονοκέφαλο, λοιπόν, έρχεται να προκαλέσει στην κυβέρνηση, η Γνωμοδότηση της Ολομελείας του Ελεγκτικού Συμβουλίου, η οποία εκλήθη κατά το Σύνταγμα, να γνωμοδοτήσει για τις περικοπές των συντάξεων το 2019.
Το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο πριν κατατεθεί στη Βουλή, όπως επιβάλλει ο νόμος, κατατέθηκε προς έγκριση στο Ανώτατο Δικαστήριο. Έτσι η Ολομέλεια γνωμοδότησε ότι είναι αντίθετες στο πρώτο πρόσθετο πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) οι περικοπές των κυρίων και επικουρικών συντάξεων κατά 18%, προσπερνώντας όμως το ζήτημα της συνταγματικότητας ή μη αυτών των περικοπών.
Ουσιαστικά, η απόφαση ακυρώνει τις μειώσεις αυτές, ως αντίθετες με το Σύνταγμα και το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε ότι δεν τηρούνται οι προϋποθέσεις νομιμότητας σε αποφάσεις, που θα εφαρμοσθούν μετά από δύο χρόνια και δε συνοδεύονται με ενδελεχή οικονομική μελέτη, ούτε είναι ξεκάθαρα τα δημοσιονομικά τους αποτελέσματα. Έτσι, οι δικαστές «ρίχνουν τα βέλη τους», αναφέροντας ότι καλούνται να γνωμοδοτήσουν επί ενός νομοσχεδίου, που προβλέπει περικοπές συντάξεων, μετά από δύο χρόνια, χωρίς ωστόσο να υπάρχει σχετική αναλογιστική μελέτη, όπως έχει κρίνει η νομολογία των Ελληνικών Δικαστηρίων.
Μερίδα Δικαστών της Ολομελείας διατύπωσε την άποψη, αναφορικά με την περικοπή του 18% των συντάξεων ότι, με βάση τις συνταγματικές αρχές της ασφαλείας του δικαίου, τής προβλεψιμότητας, και της προστατευόμενης εμπιστοσύνης δεν επιτρέπεται η αιφνίδια μεταβολή ουσιωδών στοιχείων της σταθερά διαμορφωμένης νομικής και πραγματικής κατάστασης των προσώπων, στη διατήρηση των οποίων είχαν δικαιολογημένα αποβλέψει, μεταξύ άλλων και κατά τον καθορισμό των συνθηκών και του επιπέδου διαβίωσής τους, παρά μόνο στο μέτρο που η μεταβολή αυτή δικαιολογείται από υπέρτερους λόγους δημοσίου συμφέροντος και στο βαθμό που ενόψει της αρχής της αναλογικότητας, τηρείται μια δίκαιη ισορροπία μεταξύ του υπερκείμενου αυτού συμφέροντος και των δικαιωμάτων και νομίμων προσδοκιών των θιγομένων από τη μεταβολή του νομοθετικού καθεστώτος. Είναι προφανές ότι το Ανώτατο Δικαστήριο δεν πείθεται από τις επερχόμενες περικοπές, γι’ αυτό διατυπώνει τις σοβαρές αμφιβολίες του για την αποτελεσματικότητά τους.
Σε κάθε περίπτωση, όπως και στις προηγούμενες περικοπές, η απόφαση έχει “γνωμοδοτικό” και όχι δεσμευτικό χαρακτήρα, και το νομοσχέδιο υποβλήθηκε και ψηφίστηκε ως είχε, από τη Βουλή. Πράγματι, ο ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι γνωμοδοτικός και όχι δεσμευτικός, αλλά παρ’ όλα αυτά, δημιουργεί ένα πραγματικό πρόβλημα στο αίτημα των δανειστών τα όποια κυβερνητικά μέτρα να μην τίθενται υπό αμφισβήτηση.
Στο κείμενο της συμφωνίας πάντως δεν υπάρχει πλαφόν 18% σε περικοπές, παρά μόνο ότι θα πρέπει να εξοικονομηθεί το 1% του ΑΕΠ από την περικοπή των συντάξεων, γεγονός που προκαλεί μεγαλύτερη ανησυχία σε χιλιάδες συνταξιούχους.