Ο νόμος Κατσέλη (ν 3869/2010 που τροποποιήθηκε με το ν 4161/2013) για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά περιλαμβάνει ορισμένες νομοθετικές ρυθμίσεις καθώς και παρεμβάσεις που επιτρέπουν στον δανειολήπτη να εξασφαλίσει ότι δεν θα χάσει το σπίτι, το αγροτεμάχιο, το αυτοκίνητό του κ.λπ.
Υπάρχουν ήδη σχετικές τελεσίδικες αποφάσεις δικαστηρίων, με τις οποίες οι δανειολήπτες ρυθμίζουν τα χρέη τους με μεγάλο «κούρεμα» κεφαλαίου και τόκων. Έτσι, ο κάθε πολίτης (εκτός των εμπόρων) είναι πλέον σε θέση να εξοφλήσει με μικρές ή και μηδενικές δόσεις το χρέος του και να διατηρήσει το επίπεδο διαβίωσής του.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο οφειλέτης μπορεί να συμπεριλάβει στην αίτησή του και οφειλές του προς το δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία, ακόμα και προς επιχειρήσεις κοινής ωφελείας.
Η διαδικασία ένταξης ενός οφειλέτη στον Νόμο για τα Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά ξεκινά με την κατάθεση και κοινοποίηση της αίτησης-δικογράφου, μια διαδικασία που εξασφαλίζει ότι ο Νόμος καλύπτει τουλάχιστον την πρώτη κατοικία του δανειολήπτη και υπό προϋποθέσεις και την λοιπή ακίνητη περιουσία, αν είναι πολύ χαμηλής αξίας. Η προστασία αυτή εξασφαλίζεται προσωρινά με τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων-προσωρινής διαταγής. Η προσωρινή διαταγή ρυθμίζει και το ποσό των μηνιαίων δόσεων, που θα πρέπει να καταβληθούν, μέχρι να εκδικαστεί η αίτηση και να εκδοθεί απόφαση στην κυρία δίκη.
Εάν ο οφειλέτης αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, χρόνιας ανεργίας, απορίας, που τον αποτρέπουν από το να είναι αυτάρκης οικονομικά, τότε το δικαστήριο μπορεί να τον απαλλάξει πλήρως από την αποπληρωμή χωρίς καμία καταβολή. Πράγματι, έχουν εκδοθεί ήδη αρκετές δικαστικές αποφάσεις, που προβλέπουν την σχεδόν πλήρη διαγραφή χρεών με μηδενικές καταβολές. Το ίδιο ισχύει και για τους εγγυητές.
Όπως και να έχει, όσοι οφειλέτες καταφέρουν να καταβάλουν όλες τις μηνιαίες δόσεις, που έχει ορίσει γι’ αυτούς το δικαστήριο, απαλλάσσονται πλήρως από το υπόλοιπο των χρεών τους και διαγράφονται από τον Τειρεσία με την έκδοση της δικαστικής απόφασης. Το ίδιο ισχύει αντίστοιχα και για τους εγγυητές.
Σχετικά με την απαγόρευση πλειστηριασμού της πρώτης κατοικίας
Σύμφωνα με τον Νόμο για τα Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά, οι οφειλέτες που διαθέτουν κύρια (ή αλλιώς πρώτη) κατοικία με ορισμένη αξία, δεν κινδυνεύουν να χάσουν την περιουσία τους από πλειστηριασμό. Ειδικότερα, η κύρια κατοικία του οφειλέτη διασώζεται από τη στιγμή που η αξία της δεν υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ, ενώ προστίθενται ακόμα 50.000 ευρώ για κάθε μέλος της οικογένειας.
Εφόσον υπάρχουν και άλλα περιουσιακά στοιχεία, που κινδυνεύουν να χαθούν από πλειστηριασμό, τότε ο οφειλέτης μπορεί να ασκήσει την αίτηση των υπερχρεωμένων και να κερδίσει αναστολή πλειστηριασμού και δικαστική προστασία για όλα τα ακίνητα που έχει στην κατοχή του για ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Αυτή η προσωρινή προστασία όμως δεν εμποδίζει το Δικαστήριο που θα εδκικάσει την αίτηση να διατάξει την ρευστοποίηση της υπόλοιπης περιουσίας του οφειλέτη προς ικανοποίηση των δανειστών του.
