Γνώρισε τα δικαιώματά σου και διεκδίκησε.
Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αλλά και του δημοσιονομικού ελλείμματος, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προκειμένου να «σώσουν» τη χώρα, όπως ισχυρίζονταν, προχώρησαν σε περικοπές των συντάξεων.
Όλα ξεκίνησαν με τη θέσπιση του ν. 3845/2010. Με αυτόν τον νόμο έγιναν και οι πρώτες περικοπές από τους φορείς κυρίας ασφάλισης στα επιδόματα εορτών, Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και στο επίδομα αδείας .
Σε σύντομο όμως χρονικό διάστημα ακολούθησαν και οι νόμοι 3863/2010, 3985/2011, και 3986/2011 θεσπίζοντας την εισφορά αλληλεγγύης των συνταξιούχων κύριας και επικουρικής ασφάλισης.
Εν συνεχεία, και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ακολούθησε ο ν. 4024/2011, με επιπλέον μειώσεις σε κύριες και επικουρικές συντάξεις . Αλλά και ο ν. 4051/2012[1] αντίστοιχα με τις αναδρομικές μειώσεις .
Τέλος, ακολούθησε ο ν. 4093/2012 , με περαιτέρω μείωση των συντάξεων σε ποσοστά από 5% έως 20%, ενώ καταργήθηκαν πλέον για όλους τους συνταξιούχους τα επιδόματα.
Αποκορύφωμα όλων των παραπάνω ήταν και οι σαρωτικές περικοπές του νόμου 4387/2016.
Με απλά λόγια, οι νόμοι αυτοί υποχρέωσαν τους συνταξιούχους να διασώσουν εκείνοι το ασφαλιστικό σύστημα από την κατάρρευση.
Οι συνταξιούχοι, όμως, καθημερινά, μετά τις περικοπές αυτές, θέτουν σε κίνδυνο το αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσής τους, ενώ είναι σε μια ηλικία, στην οποία δεν δύνανται να εργασθούν και να αναπληρώσουν την σύνταξή τους με άλλον τρόπο.
Αυτές οι μειώσεις είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα συνεχιστούν από τις εκάστοτε κυβερνήσεις αν οι συνταξιούχοι δεν αντιδράσουν.
Και ευτυχώς για όλους τους συνταξιούχους έγινε το πρώτο βήμα.
Ασφαλισμένος/συνταξιούχος άσκησε αγωγή κατά του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων–Ενιαίου Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης Μισθωτών (Ι.Κ.Α-Ε.Τ.Α.Μ.) και κατά του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφαλίσεως (Ε.Τ.Ε.Α.Μ.) με αίτημα την απόδοση των περικοπών της σύνταξης του, νομιμοτόκως αλλά και την επιστροφή της σύνταξής του στο αρχικό ποσό, πριν τις περικοπές. Η αγωγή ασκήθηκε στο αρμόδιο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, αλλά λόγω της φύσης και της σπουδαιότητας της κρινόμενης υπόθεσης, αυτή εισήχθη στο Συμβούλιο της Επικρατείας .
Η υπ’ αριθμ. 2287/2015 , απόφαση – σταθμός, της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίνει τις περικοπές των συντάξεων αντισυνταγματικές, ανοίγοντας τον δρόμο και στους υπολοίπους συνταξιούχους να προβούν σε αντίστοιχες διεκδικήσεις.
Αντισυνταγματικές κρίθηκαν οι περικοπές επειδή:
- Το κράτος έχει υποχρέωση να φροντίζει για την ασφάλιση των πολιτών και σε καμιά περίπτωση να μην τους τη στερεί[2]από τους αναγκαίους πόρους για να μπορούν να ζουν στοιχειωδώς στα γηρατειά τους.
- Το κράτος έχει υποχρέωση να διασφαλίσει την βιωσιμότητα των ασφαλιστικών οργανισμών και να καλύπτει τα ελλείμματά τους.
- Το κράτος έχει υποχρέωση στην καταβολή των συντάξεων, όπως οι πολίτες έχουν υποχρέωση στην καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών.
- Το κράτος έχει υποχρέωση να φροντίζει για την αξιοπρεπή διαβίωση[3]των πολιτών να σέβεται και να προστατεύει την αξία τους και να μην τους στερεί[4]τα αναγκαία μέσα για την επιβίωσή τους. Στην έννοια της αξιοπρεπούς διαβίωσης συμπεριλαμβάνονται και οι δαπάνες για κοινωνικές συναναστροφές και η ψυχαγωγία των πολιτών.
- Το κράτος έχει υποχρέωση να φροντίζει έτσι ώστε να μην υποβάλλει τους πολίτες σε μέτρα δυσανάλογα με τις δυνάμεις τους, όπως φόρους, εισφορές, περικοπές, περισσότερα από τα εισοδήματά τους.[5]
Η επιστροφή της σύνταξης στο αρχικό ποσό, ή, τουλάχιστον, σε ποσόν τέτοιο, που να μην υποβαθμίζει το επίπεδο διαβίωσης, είναι δικαίωμα όλων, και η καταβολή της, υποχρέωση του κράτους.
[1] Με το άρθρο 6 του οποίου μειώθηκαν αναδρομικά κατά 12%, οι κύριες συντάξεις που υπερβαίνουν τα 1.300 ευρώ και οι επικουρικές συντάξεις, με κλιμάκωση του ποσοστού μειώσεως (10%, 15% και 20%) αναλόγως του ύψους αυτών και με κατοχύρωση κατώτατου ορίου 200 ευρώ
[2] Βλ. άρθρο 22 παρ.5 Συντάγματος
[3] Χορήγηση παροχών που εξασφαλίζουν τη διατροφή, ένδυση, στέγαση, βασικά οικιακά αγαθά, θέρμανση, υγιεινή, και ιατρική περίθαλψη. Αλλά και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική ζωή.
[4] Βλ. άρθρο 2 παρ 1 Συντάγματος
[5] Βλ. άρθρο 25 Συντάγματος, «αρχή αναλογικότητας»