Οι δημόσιοι υπάλληλοι τα τελευταία επτά έτη έχουν υποστεί πολλές περικοπές στους μισθούς τους εξαιτίας των μνημονίων. Ήδη από την 01.01.2013 καταργήθηκαν τα επιδόματα Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας. Αυτή η κατάργηση επέφερε σημαντικές απώλειες στα ετήσια έσοδα τους.
Μία ομάδα δημοσίων υπαλλήλων προσέφυγε στη δικαιοσύνη και τα πρώτα αποτελέσματα είναι θετικά. Συγκεκριμένα, πρόσφατα εκδόθηκαν δύο αποφάσεις (οι υπ’ αριθμ. 7/2016 του Ειρηνοδικείου Καλαμάτας και 467/2016 του Ειρηνοδικείου Λαμίας) οι οποίες δέχτηκαν τον ισχυρισμό των δημοσίων υπαλλήλων ότι είναι αντισυνταγματικός ο νόμος (4093/2012) όσον αφορά στην περικοπή των επιδομάτων Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας. Το Δικαστήριο απέρριψε τους ισχυρισμούς του Ελληνικού Δημοσίου ότι οι παραπάνω περικοπές ήταν αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης και της ανάγκης για δημοσιονομική προσαρμογή. Ξεκαθάρισε επίσης ότι ο νομοθέτης δεσμεύεται από το Σύνταγμα και τις διεθνείς συμβάσεις που η χώρα μας έχει υπογράψει.
Το Δικαστήριο δέχθηκε έναν πολύ βασικό ισχυρισμό, ότι δεν μπορεί, λόγω των οικονομικών δυσκολιών της χώρας, να θυσιάζονται βασικά κεκτημένα δικαιώματα. Με απλά λόγια, όταν θίγεται η ανθρώπινη αξία και αξιοπρέπεια, δεν μπορούμε να μιλάμε για περικοπές λόγω οικονομικών προβλημάτων.
Άλλωστε, ο νομοθέτης αρχικά είχε περιορίσει τα επιδόματα αυτά και στη συνέχεια τα κατήργησε. Για να προχωρήσει όμως στην κατάργηση τους έπρεπε πρώτα, σύμφωνα με τις δικαστικές αποφάσεις, να αποδείξει, με αναλογιστική μελέτη, ότι η κατάργησή τους τους ήταν αναγκαία και απαραίτητη και ότι δεν έθιγε την αρχή της ισότητας, της αναλογικότητας και του σεβασμού στην αξία του ανθρώπου. Κάτι τέτοιο δεν έγινε και επομένως ο νομοθέτης δεν είχε το δικαίωμα να προχωρήσει στην κατάργηση όλων των δώρων.
Τέλος, το Δικαστήριο δέχθηκε ότι δεν επιτρέπεται να βαρύνουν μία συγκεκριμένη κατηγορία πολιτών, όπως είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι, τα μέτρα που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της κρίσης. Κι αυτό γιατί, κατ’ αυτόν τον τρόπο, ευνοούνται άλλες κατηγορίες πολιτών, που δεν είναι συνεπείς στις φορολογικές τους υποχρεώσεις, όπως είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι.
Το Δημόσιο, με βάση τα παραπάνω, θα πρέπει να επιστρέψει τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας σε αυτούς που αναφέρονται στη δικαστική απόφαση.
Μετά τις θετικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τις περικοπές των συντάξεων (ΣτΕΟλομ 2287/2015), τον ίδιο δρόμο φαίνεται να ακολουθεί το ζήτημα των περικοπών των δώρων των δημοσίων υπαλλήλων. Ίσως οι δύο αυτές αποφάσεις να αποτελούν μια καλή αρχή για την επανακατάκτηση δικαιωμάτων, που θυσιάστηκαν στο βωμό της μνημονιακής λαιμητόμου.