Στο άρθρο μας αυτό θα παρουσιάσουμε με απλά λόγια τα ζητήματα συνταγματικότηας που εγείρει ο Ν. 4024/11 και θα προτείνουμε έναν αποτελεσματικό τρόπο να διεκδικήσετε αυτά που αντισυνταγματικά σας στερούν.
Οι περικοπές που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια με τα μνημόνια στερούνται σε πολλές περιπτώσεις στοιχειώδους συνταγματικότητας.
Χιλιάδες συνταξιούχοι έχουν ήδη προστρέξει στη Δικαιοσύνη καθώς γνωρίζουν ότι μόνο εάν προσφύγουν θα τους αφορά μία θετική απόφαση.
Ένας νόμος εναντίον του οποίου προσφεύγουν πολλοί συνταξιούχοι είναι ο 4024/11.
Λίγα λόγια για το νόμο και την αντισυνταγματικότητά του
Μετά την ψήφιση του Ν. 4024/11, επιβλήθηκαν περικοπές συντάξεων από 1.11.2011 στους συνταξιούχους του ΝΑΤ και των φορέων κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίοι δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους και το ποσό της μηνιαίας σύνταξης τους υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Το ποσοστό περικοπής ορίστηκε στο 40% μηνιαίως.
Η ρύθμιση αυτή δημιούργησε κύμα εύλογων αντιδράσεων καθώς η ηλικιακή διάκριση που εισάγεται αποτελεί ευθεία προσβολή του συνταγματικώς προστατευόμενου περιουσιακού δικαιώματος της προσδοκίας για την καταβολή συντάξεως συγκεκριμένου ύψους και εισάγει δυσμενή διάκριση με βάσει την ηλικία.
Κατά το άρθρο 4 του Συντάγματος, η αφαίρεση περιουσιακού στοιχείου από το Κράτος επιτρέπεται μόνο για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Όμως, όταν αντικείμενο της αφαίρεσης είναι η ιδιωτική περιουσία, τότε αυτή η αφαίρεση πρέπει να επιβληθεί όπως προβλέπει η αρχή της αναλογικότητας, δηλαδή σε όλους τους Έλληνες.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς η περικοπή αφορά τους συνταξιούχους του ΝΑΤ και των φορέων κύριας ασφάλισης, το μέτρο θα έπρεπε να εφαρμοστεί κατ’ αναλογία σε όλους τους ασφαλισμένους των ταμείων και όχι μόνο στα νεότερα μέλη αυτών. Το ηλικιακό κριτήριο δεν προσδίδει κανένα ειδικό βάρος στις συντάξεις των προαναφερθέντων και για αυτόν τον λόγο κρίνεται αντισυνταγματικό.
Με αμετάκλητη απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ (660/2016), κρίθηκε πως οι μνημονιακές περικοπές που επιβλήθηκαν στις μηνιαίες συντάξεις, δώρα και επιδόματα αδείας με τους νόμους 4051/12 και 4093/12 είναι αντισυνταγματικές.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κάποια νομολογιακή απόφαση που να αφορά το νόμο 4024/11, ωστόσο, μετά την έκδοση των παραπάνω αμετάκλητων αποφάσεων, έχει γίνει ήδη αισθητή η διάθεση της δικαστικής εξουσίας να χαράξει κάποια όρια στην αυξανόμενη επεμβατικότητα του κρατικού μηχανισμού τα τελευταία χρόνια επί των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων των πολιτών.
Σε μια κρίση αξιοκρατικής θεώρησης των πραγμάτων, τα μέλη των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας δείχνουν να αντιλαμβάνονται πως καμία πολιτική σκοπιμότητα δεν μπορεί να δικαιολογήσει την περαιτέρω συρρίκνωση των εισοδημάτων των συνταξιούχων του Δημοσίου- (πρώην) ΙΚΑ, οι οποίοι βρίσκονται στα πρόθυρα της οικονομικής εξάντλησης. Έτσι, στο κείμενο της απόφασης 660/2016 γίνεται λόγος για την δυνατότητα μείωσης των συντάξεων σε περιόδους εξαιρετικά δυσμενών δημοσιονομικών συνθηκών, αλλά μόνο ύστερα από ειδικές μελέτες κι όχι απεριόριστα.
Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας – Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Συνθήκης της Ρώμης
Άλλωστε, όπως έχει ήδη κριθεί και από τα Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας, κανένα μέτρο φορολογικού χαρακτήρα δεν μπορεί να επιβληθεί στους πολίτες, αν αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα οι τελευταίοι να αναγκαστούν να συνεχίσουν την διαβίωση τους σε συνθήκες που δημιουργούν κίνδυνο για την επιβίωση (κάτω από τα όρια της φτώχιας). Οι ειδικές μελέτες, σύμφωνα με την απόφαση, πρέπει να συνεκτιμούν και τις επιπτώσεις άλλων μέτρων (φορολογικά κλπ).
Αυτά τα δεδομένα σε συνδυασμό με:
- την πάγια νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ότι η καταβολή των προβλεπόμενων κρατήσεων δημιουργεί γεγεννημένη έννομη προσδοκία για την καταβολή συντάξεως συγκεκριμένου ύψους,
- αλλά και την προστασία του περιουσιακού δικαιώματος από το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Συνθήκης της Ρώμης,
μας επιτρέπουν να σχηματίσουμε την πεποίθηση πως υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες δικαίωσης παρά την δυσμενή οικονομική συγκυρία.
Πώς μπορεί να κινηθεί ένας πολίτης που ενδιαφέρεται να διεκδικήσει τα χρήματα που του παρακρατούνται από το Ν 4024/11 και άλλους νόμους
Οι θιγόμενοι πολίτες μπορούν να διεκδικήσουν τα χρήματα που αντισυνταγματικώς τους παρακρατούνται μέχρι σήμερα καταθέτοντας προσωπικώς ένδικο μέσο. Αντικείμενο της διεκδίκησης θα είναι το σύνολο των χρημάτων που περικόπηκαν από την σύνταξη τα οποία, σε περίπτωση επιτυχίας του δικαστικού αγώνα, θα καταβληθούν αναδρομικά στους συνταξιούχους.
Η εκδίκαση της υπόθεσης εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή του Συμβουλίου της Επικρατείας ανάλογα με το φορέα ασφάλισης και έτσι το κόστος υποστήριξης της εν λόγω δικαστικής διαδικασίας είναι αρκετά υψηλό.
Ο πολίτης που έχει υποστεί την περικοπή του Ν.4024/11 και άλλους νόμους μπορεί μέσω του εντολέα-δικηγόρου του να διεκδικήσει ατομικά την επανόρθωση της ζημίας που υπέστη κατά την συνήθη διαδικασία.
Εναλλακτικά, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προτιμήσουν την μορφή της εργολαβικής δίκης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 62 (ι) του Κώδικα Δικηγόρων. Θα καταβάλλουν, έτσι, μόνο το ποσό των 100€ και το ΦΠΑ που τους αντιστοιχεί ή όποιο άλλο ποσό που τυχόν ζητά ο εκάστοτε δικηγόρος.
Αυτό σημαίνει πως το δικηγορικό Γραφείο θα αναλάβει την κάλυψη όλων των λοιπών εξόδων και σε περίπτωση αποτυχίας της δίκης ο πελάτης δεν υποχρεούται να καταβάλει κανένα επιπλέον ποσό.
Όπως προβλέπεται στο άρθρο 62, η αμοιβή του Δικηγορικού Γραφείου ανέρχεται στο ποσοστό 5% των χρημάτων που θα εισπράξει ο θιγόμενος, όταν αυτά εισπραχθούν. Για να αναγγελθεί μια δίκη ως εργολαβική το μόνο που χρειάζεται είναι η υπογραφή του σχετικού συμφωνητικού.
Μέσω αυτής της απλής διαδικασίας ο πελάτης καταφέρνει να διεκδικήσει την επιστροφή των περικομμένων χρημάτων που αντισυνταγματικώς στερείται από την σύνταξη του κάθε μήνα χωρίς να χρειάζεται να καταβάλει τα δυσβάσταχτα δικαστικά έξοδα, τα οποία λόγω του όγκου των υποθέσεων αλλά και του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που παρουσιάζει η αντισυνταγματικότητα της ρύθμισης επωμίζεται το Γραφείο.
Επίσης, η δικηγορική αμοιβή θα καλυφθεί από τα χρήματα που θα εισπραχθούν μετά την δικαίωση του θιγομένου, δηλαδή ο ίδιος δεν θα χρειαστεί να επιβαρύνει το συρρικνωμένο του ήδη εισόδημα με αυτήν για όσο διάστημα θα βρίσκεται σε εξέλιξη ο δικαστικός αγώνας.
Η ποσοστιαία αμοιβή του γραφείου επί του ποσού που θα επιδικαστεί στον προσφεύγοντα μόνο υπέρ του μπορεί να λειτουργήσει καθώς θα επιτύχει τον σκοπό του έχοντας μεταθέσει σε πολύ μεταγενέστερο χρονικό σημείο την καταβολή της, η οποία θα καλυφθεί από τα διεκδικούμενα κι όχι από τα χρήματα που έχει αυτή την στιγμή στην διάθεση του.
Για αυτούς τους λόγους η εργολαβική δίκη προκρίνεται ως ο προτιμότερος τρόπος επίλυσης της διαφοράς όσον αφορά την αμοιβή.
Διορθώσεις με βάση τις εξής θεωρητικές οδηγίες: Εισαγωγή που μιλά στον αναγνώστη. Μικρές παράγραφοι και τίτλοι για βελτίωση readability. Μικρότερες προτάσεις και bullets όπου ήταν δυνατό επίσης με σκοπό readability.
