Οι εποχές που πηγαίναμε στα μαγαζιά και χαζεύαμε βιτρίνες πριν πραγματοποιήσουμε οποιαδήποτε αγορά έχει παρέλθει. Σε έναν κόσμο όπου τα πάντα έχουν βαπτιστεί στην κολυμπήθρα της τεχνολογίας και ο χρόνος είναι χρήμα, το γυαλί της βιτρίνας έχει αντικατασταθεί καλώς ή κακώς από την οθόνη του υπολογιστή μας. Πράγματι, με την ραγδαία εξέλιξη των τεχνολογικών μέσων έχει, για τα καλά, εισχωρήσει στην καθημερινότητα όλων μας η πραγματοποίηση συναλλαγών μέσω διαδικτύου. Όσο, όμως, και αν έχει ως σκοπό τη διευκόλυνση και απλοποίηση της καθημερινότητας μας, δεν πρέπει να ξεχνάμε βασικούς κανόνες δικαίου κατά τις αγορές μας για τη διασφάλιση των προσωπικών και οικονομικών μας δεδομένων.
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Κατά γενικό κανόνα, η ελληνική νομοθεσία ρυθμίζει τα των εμπορικών συμβάσεων εκτός εμπορικών καταστημάτων και των εξ αποστάσεως συμβάσεων (σε αυτές περιλαμβάνεται το ηλεκτρονικό εμπόριο) με το Προεδρικό Διάταγμα 131/2003 , συμμορφώμενη με τα πρότυπα που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικότερα, ο Ν. 2251/1994 περιλαμβάνει αναλυτικά όσα προβλέπονται για τις αγορές από το Internet και την προστασία των καταναλωτών περιέχοντας μάλιστα ρυθμίσεις και για τις συμβάσεις εντός των εμπορικών καταστημάτων.
Ας υποθέσουμε λοιπόν πως αγόρασες κάτι από ένα διαδικτυακό μαγαζί και στη συνέχεια αποφάσισες πως θέλεις να το επιστρέψεις. Ψυχραιμία! Θα πρέπει να γνωρίζεις πως η πολιτική που ισχύει στα πραγματικά μαγαζιά ισχύει και στα διαδικτυακά. Με άλλα λόγια και στη λογική του διαδικτυακού εμπορίου ο καταναλωτής δικαιούται να «υπαναχωρήσει», δηλαδή, να αλλάξει γνώμη για μια αγορά που έχει ήδη πραγματοποιήσει. Το αυτό ισχύει για όλες τις συναλλαγές σε όλες τις χώρες της Ε.Ε, μέσω Διαδικτύου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), φαξ, τηλεφώνου και για όσες λαμβάνουν γενικώς χώρα εκτός των εμπορικών καταστημάτων. Η προθεσμία που δίδεται για την υπαναχώρηση είναι 14 ημέρες, εάν φυσικά το προϊόν επιστραφεί στην αρχική του κατάσταση με μοναδική επιβάρυνση τα έξοδα αποστολής. Σε αυτή την περίπτωση, το ηλεκτρονικό κατάστημα οφείλει να επιστρέψει τα χρήματα της αγοράς μαζί με τα αρχικά έξοδα αποστολής εντός 14 ημερολογιακών ημερών αφότου έμαθε για την υπαναχώρηση. Ας σημειωθεί, πως προβλέπεται για τη διαδικασία αυτή τυποποιημένο πανευρωπαϊκό έντυπο υπαναχώρησης.
Τί γίνεται στην περίπτωση που σου πούλησαν φύκια για μεταξωτές κορδέλες ή με οποιονδήποτε τρόπο προσπάθησαν να σε εξαπατήσουν? Όπως και στο πραγματικό εμπόριο, έτσι και στο ηλεκτρονικό το ενδεχόμενο της παραπλάνησης (ακόμη και εκ παραδρομής) αναφορικά με βασικά στοιχεία της αγοράς του καταναλωτή (π.χ. παραγγελία με συγκεκριμένη τιμή, αλλά ενημέρωση στη συνέχεια για αλλαγή αυτής), είναι δυνατό. Θα πρέπει να γνωρίζεις, ωστόσο, πως πάλι δικαιούσαι, βάσει της προβλεπόμενης νομοθεσίας, να υπαναχωρήσεις και να διεκδικήσεις επιστροφή χρημάτων που ενδεχομένως έχεις ήδη καταβάλει. Τέλος, προσοχή! Κατά την πραγματοποίηση μιας αγοράς το πιθανότερο είναι να ζητηθούν στοιχεία επαφής καθώς και το e-mail. Αυτά δεν είναι δυνατό να ζητηθούν χωρίς να ζητηθεί ρητά η συγκατάθεση του καταναλωτή με τη συμπλήρωση του αντίστοιχου πεδίου.
Καλωσήρθες στον κόσμο του διαδικτυακού εμπορίου! Σε αυτήν τη μαγική περιπλάνηση θα πρέπει πάντα να θυμάσαι πως δεν είσαι μόνος και απροστάτευτος. Έχεις φύλακα άγγελο μαζί σου. Όχι μόνο έναν αλλά δύο! Αρμόδιοι φορείς για οποιοδήποτε ζήτημα προκύπτει σχετικά με την ηλεκτρονική αγορά είναι η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή και ο Συνήγορος του Καταναλωτή. Καλές αγορές!
