Την περίοδο 2006 – 2008, περίπου 70.000 ελληνικά νοικοκυριά, έλαβαν στεγαστικά δάνεια με ρήτρα ελβετικού φράγκου (CHF). Αν είστε κι εσείς μέσα σε αυτά, θα γνωρίζετε ότι ο λόγος που συνέφερε αυτή η επιλογή για το δάνειό σας ήταν η σταθερή ισοτιμία που είχε -για πολλά χρόνια- το ελβετικό φράγκο με το ευρώ.
ΤΑ ΔΑΝΕΙΑ ΣΕ ΕΛΒΕΤΙΚΟ ΦΡΑΓΚΟ
Αρχικά, το ύψος αυτών των δανείων έφθανε συνολικά τα 7 δισ. ευρώ περίπου. Ωστόσο, η κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας αποφάσισε στις αρχές του 2015 την απελευθέρωση του νομίσματος. Σαν αποτέλεσμα, η ενίσχυση του ελβετικού φράγκου έναντι του ευρώ αύξησε το συνολικό χρέος των νοικοκυριών, μέσω της αύξησης του επιτοκίου, ακόμη και αν αποπλήρωναν τις δόσεις τους.
Την περίοδο 2006 – 2008 οι τράπεζες χορηγούσαν χιλιάδες δάνεια σε συνάλλαγμα ελβετικού φράγκου, με κίνητρο την εξασφάλιση χαμηλού επιτοκίου στη μηνιαία δόση για όποιον δανειζόταν. Τεχνικά μιλώντας, επρόκειτο για δανεισμό με επιτόκιο Libor (London Interbank Offered Rate), που προσέφερε χαμηλότερη μηνιαία δόση σε σχέση με όσα θα πλήρωναν οι ίδιοι δανειολήπτες αν είχαν λάβει το ίδιο δάνειο σε ευρώ.
ΤΙ ΣΥΝΕΒΗ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ
Τα περισσότερα από τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο με Έλληνες δανειολήπτες, είχαν συναφθεί περίοδο που η ισοτιμία κυμαινόταν στο 1 ευρώ προς 1,55 και 1,65 ελβετικά φράγκα. Στις μέρες μας η ισοτιμία είναι 1 ευρώ προς 1,07 ή 1,08 ελβετικά φράγκα!
Τα 7 δισ. ευρώ που δανείστηκαν αρχικά τα ελληνικά νοικοκυριά πλέον έχουν αυξηθεί σε περισσότερα από 9 δισ. ευρώ. Οι δανειολήπτες, ανάμεσά τους ίσως κι εσείς, διαπιστώνετε ότι ακόμα και αν πληρώνατε κανονικά τις δόσεις σας, το υπόλοιπο του δανείου σας αυξανόταν αντί να μειώνεται!
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ήταν πρόθυμη να δώσει μια συνολική λύση στο θέμα, ωστόσο, αφού το ζήτημα ήταν φλέγον για καταναλωτές που είχαν ως επί το πλείστον συνδέσει το στεγαστικό τους δάνειο με το ελβετικό νόμισμα, το θέμα έφτασε μέχρι τις αίθουσες των ελληνικών δικαστηρίων.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΤΕ
Συχνά η ίδια η τράπεζα εργαζόταν για να πείσει τους δανειολήπτες να επιλέξουν -στεγαστικό, ως επί το πλείστον- δάνειο σε ελβετικό φράγκο.
Κρίσιμο ερώτημα αποτελεί το αν οι τράπεζες ενημέρωναν του υποψήφιους δανειολήπτες για τους κινδύνους που υπέκρυπταν οι δανειακές συμβάσεις σε ελβετικό φράγκο που θα υπέγραφαν, κίνδυνοι, όπως για παράδειγμα, η απελευθέρωση της ισοτιμίας ελβετικού φράγκου και ευρώ, που τελικά επαληθεύτηκαν!
Οι δανειολήπτες που σύναψαν δάνειο σε ελβετικό φράγκο υπολογίζεται ότι στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν διέθεταν, αλλά και ούτε επρόκειτο να αποκτήσουν ποτέ εισοδήματα ή να κάνουν συναλλαγές σε ελβετικό φράγκο. Υποθέτουμε ότι ένας από αυτούς είστε κι εσείς.
Συνεπώς, ένα δάνειο σε ελβετικό φράγκο εξυπηρετούσε μόνο συγκεκριμένες ανάγκες για ρευστότητα για αγορά σπιτιού ή άλλη αγορά εκείνη τη δεδομένη στιγμή.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Για να γίνει πιο αντιληπτό το αδιέξοδο, ας δούμε ένα παράδειγμα.
Δανειολήπτης, που έλαβε το έτος 2007 από την τράπεζα δάνειο ύψους 100.000 ευρώ σε ελβετικά φράγκα, άρχισε να αποπληρώνει με αρχική ισοτιμία 1 ευρώ προς 1,65 ελβετικά φράγκα και στη συνέχεια, μετά το πρώτο τρίμηνο του 2015, έφθασε να ξεπληρώνει με ισοτιμία 1 ευρώ προς 1,10 ελβετικά φράγκα.
Ήταν δηλαδή σαν να πλήρωνε 1,82 ευρώ για κάθε 1 ευρώ του δανείου του, μαζί με τους τόκους! Γίνεται φανερό ότι όποιος πήρε δάνειο σε ελβετικό φράγκο βρισκόταν ενώπιων μιας αδιέξοδης κατάστασης, η οποία δεν οδηγούσε με κανέναν τρόπο στην ολική αποπληρωμή του δανείου, παρότι εκείνο εξυπηρετούνταν κανονικά.
Είναι προφανής η προβληματικότητα που παρουσιάζουν οι συγκεκριμένες δανειακές συμβάσεις σε ελβετικό φράγκο. Μέσα σε βάθος χρόνου, δεν μπορούν να αποπληρωθούν και εσείς, ως δανειολήπτες, αδυνατείτε να απαλλαγείτε οριστικά από τα δάνειά σας. Σε τελική ανάλυση, τέτοια δάνεια δεν θα πρέπει να είναι αποδεκτά από την κρατούσα έννομη τάξη, αλλά ούτε και από την αίσθηση δικαίου του μέσου συνετού ανθρώπου.
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
Ας δούμε την απόφαση, που μπορεί να σας βοηθήσει να λύσετε κι εσείς το ίδιο πρόβλημα, αν λάβατε δάνειο σε ελβετικό φράγκο.
Η υπ’ αριθμ. 334/2016 απόφαση που εκδόθηκε από το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Αθήνας δίκασε συλλογική αγωγή δανειοληπτών ελβετικού φράγκου
Αποφασίστηκε λοιπόν ότι οι τράπεζες θα πρέπει να δέχονται την εξόφληση μηνιαίων δόσεων και τη μερική ή ολική αποπληρωμή των δανείων με βάση την ισοτιμία εκταμίευσης του δανείου και όχι την τρέχουσα ισοτιμία.
Βάσει της απόφασης, επίσης απαγορεύτηκε στην τράπεζα να καταγγείλει τις συμβάσεις των δανείων, εάν οι δανειολήπτες καταβάλουν τις δόσεις δανείων σε ελβετικό φράγκο, με βάση την ισοτιμία που ίσχυε κατά την εκταμίευση του δανείου.
Η τράπεζα υποχρεώνεται να δέχεται μερική ή ολική αποπληρωμή του δανείου σε ελβετικά φράγκα με βάση την ισοτιμία εκταμίευσης δανείου.
Ακόμη, η τράπεζα υποχρεώνεται, βάσει της απόφασης, να προβεί στον συνυπολογισμό όλων των χρεώσεων, όπως τόκοι δόσεων ή καταβολών εκ μέρους των δανειοληπτών που έχουν γίνει κατόπιν μετατροπής ελβετικού φράγκου σε ευρώ με βάση την ισοτιμία ευρώ – ελβετικού φράγκου, κατά τον χρόνο εκταμίευσης του καθενός δανείου, όταν δηλαδή πήρατε τα χρήματα του δανείου.
Ειδάλλως, οι χρεώσεις που είχατε υπολογίζονται με βάση το ποσό των ευρώ που εκταμιεύτηκε και το αντίστοιχο συμβατικό επιτόκιο.
ΚΙ ΑΛΛΑ ΘΕΤΙΚΑ ΝΕΑ
- Το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Αθήνας παραδέχτηκε ότι οι συμβάσεις δανείων σε ελβετικό φράγκο δεν ήταν συνηθισμένες και έφεραν έντονο το στοιχείο του επενδυτικού εγχειρήματος.
- Μια ακόμη σημαντική παραδοχή του Πολυμελούς Πρωτοδικείου της Αθήνας ήταν ότι η τακτική ενημέρωσης από πλευράς τραπεζών δεν πληρούσε το αναγκαίο πλαίσιο ενημέρωσης και τις ασφαλιστικές δικλείδες.Θυμηθείτε την επικοινωνία σας με την τράπεζα πριν τη σύναψη του δανείου.
- Για την υπόθεση των δανείων σε ελβετικό φράγκο, υπάρχει σχετική απάντηση της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή (106520/20.10.2015). Η πράξη απελευθέρωσης της ισοτιμίας ευρώ και ελβετικού φράγκου θεωρείται πράξη μονομερούς χαρακτήρα από την Τράπεζα της Ελβετίας.
- Η ευρωπαϊκή Οδηγία 2014/17/ΕΕ για την ενυπόθηκη πίστη έχει προβλέψει ειδικό κεφάλαιο που ρυθμίζει τα δάνεια σε ξένο νόμισμα, καθώς και τα δάνεια μεταβλητού επιτοκίου, όπως δηλαδή τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, που σας αφορούν.
- Δικαστήρια αρκετών ευρωπαϊκών κρατών έχουν εκδώσει αποφάσεις για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο και σε αρκετές περιπτώσεις, υπήρξε θετική απόφαση υπέρ όσων καταναλωτών πήραν τα δάνεια, επειδήκρίθηκε ότι υπήρξε καταχρηστικότητα στους όρους των δανείωναυτών και ελλιπής ενημέρωση των δανειοληπτών.
- Κρατική αντιμετώπιση σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Η Κροατία, για να προστατεύσει περί τα 60.000 νοικοκυριά της από την αύξηση του κόστους κατά την αποπληρωμή των στεγαστικών δανείων τους σε ελβετικά φράγκα, ύψους περίπου 3,8 δισ. ευρώ, νομοθέτησε τη σταθερότητα της ισοτιμίας του εθνικού νομίσματος, κούνα, έναντι του ελβετικού φράγκου.
Επικοινωνήστε με την BCLA, μπορούμε να σας βοηθήσουμε.
