Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η τάση των –εκάστοτε- κυβερνήσεων ,επιβολής διαφόρων περικοπών με σκοπό την κάλυψη ελλειμάτων κλάδων του δημοσίου . Μέσα στον πανικό που διακατέχει τους κυβερνώντες για ανεύρεση των ανάλογων πόρων σε στενά χρονικά πλαίσια , συχνά καταπατώνται δικαιώματα των πολιτών με τους νόμους που θεσπίζουν τις περικοπές αυτές. Είναι γεγονός άλλωστε πως οι περισσότερες εξ αυτών θεωρούνται από καταξιωμένους Συνταγματολόγους ως τουλάχιστον προβληματικές από συνταγματική σκοπιά ( και όχι μόνο ).
Με το ν. 3865/2010 και συγκεκριμένα με το άρθρο 11 επεβλήθη στους συνταξιούχους του Δημοσίου η λεγόμενη εισφορά αλληλεγγύης προς κάλυψη των ελλειμμάτων των κλάδων κύριας σύνταξης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο κείμενο του νόμου. Φρόνιμο είναι στο σημείο αυτό να γίνουν ορισμένες παρατηρήσεις. Κατ’ αρχήν η κατοχύρωση του δικαιώματος λήψεως της συντάξεως και η γεγενημένη έννομη προσδοκία για την καταβολή συντάξεως συγκεκριμένου ύψους , για την οποία κατεβλήθησαν και οι προβλεπόμενες κρατήσεις , αποτελεί σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ( ΕΔΔΑ ) προστατευόμενο περιουσιακό δικαίωμα. Περαιτέρω το περιουσιακό δικαίωμα προστατεύεται σύμφωνα με τη σχετική πάγια νομολογία του ΣτΕ , από το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Συνθήκης της Ρώμης , που κυρώθηκε με το ΝΔ 53/1974 .Έτσι κάθε αφαίρεση περιουσιακού στοιχείου από τα κράτη είναι αντίθετη με τις ως άνω διατάξεις , εκτός αν λόγοι δημοσίου συμφέροντος προδήλως και αναμφισβήτητα το επιβάλλουν . Όμως , αν λόγοι δημοσίου συμφέροντος επιβάλλουν από το κράτος την ανάληψη ιδιωτικής περιουσίας , τότε με βάση το άρθρο 4 του Συντάγματος , θα πρέπει αυτό να επιβληθεί αναλογικά επί όλων των περιουσιακών δικαιωμάτων όλων των Ελλήνων βάσει της αρχής της αναλογικότητας. Κατά την έννοια αυτή, δεν νοείται περικοπή με αόριστα κριτήρια και κατά συνέπεια οι διατάξεις αυτές για γεγενημένα ή προσδοκούμενα περιουσιακά δικαιώματα, βάσει των οποίων περιορίζονται αυτά , είναι ευθέως αντισυνταγματικές και αντίθετες προς το Διεθνές Δίκαιο.
Σταθμό ,ωστόσο, όσον αφορά την εισφορά αλληλεγγύης αποτελεί πλέον η υπ’ αριθμόν 244/2017 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το Ανώτατο Δημοσιονομικό Δικαστήριο έκρινε οριστικά και αμετάκλητα με ισχυρή πλειοψηφία ( 25 υπερ – 9 κατά ) ότι παραβιάσθηκαν οι παραπάνω διατάξεις και κατ’ επέκταση η εισφορά αλληλεγγύης είναι αντισυνταγματική ενώ αντίκειται και στις υπερνομοθετικές πηγές δικαίου που δεσμεύουν τη χώρα μας και κυρίως στο Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Πιο συγκεκριμένα , οι σύμβουλοι – δικαστές αποφάνθηκαν πως η εισφορά αλληλεγγύης που επιβλήθηκε με διάφορες διατάξεις νόμων ( μέσα σ’ αυτούς και ο 3865/2010 ) είναι αντισυνταγματική καθώς οι εν λόγω διατάξεις είναι αντίθετες προς τις ρυθμίσεις των άρθρων 4 παρ.1 και 5, 22 παρ. 5 και 25 παρ. 1 και 4 του Συντάγματος. Δηλαδή, είναι αντίθετη στις κατοχυρωμένες συνταγματικές αρχές: της ισότητας ενώπιον του νόμου και της ισότητας στα δημόσια βάρη, της αναλογικότητας, της μέριμνας του κράτους για την κοινωνική ασφάλιση και της ασφάλειας δικαίου.
Έτσι λοιπόν ,σηματοδοτείται η άμεση κατάργηση της εν λόγω εισφοράς ,ενώ ταυτόχρονα διατάσσεται η αναδρομική επιστροφή σε όσους μέχρι την έκδοση της απόφασης είχαν προσφύγει στα αρμόδια δικαστήρια, ενώ με πλειοψηφία 15 έναντι 12 κρίθηκε ότι για τους λοιπούς θα ισχύσει από την ημέρα δημοσίευσης της απόφασης. Επίσης ,σε όλους τους συνταξιούχους θα πρέπει να επιστραφούν τα ποσά της εισφοράς αλληλεγγύης που τους παρακρατήθηκαν μέχρι τώρα ως αχρεωστήτως καταβληθέντα.
Η εν λόγω απόφαση έρχεται να αποκαταστήσει την κατάφωρη αδικία που υπέστησαν οι συνταξιούχοι καθώς και να υπενθυμίσει πως οι συνταγματικοί κανόνες θα πρέπει να λαμβάνονται ιδιαιτέρως υπόψη και σε καμία περίπτωση να μην παρακάμπτονται. Το Ανώτατο Δημοσιονομικό Δικαστήριο έκρινε ορθά προτάσσοντας κριτήρια νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας.
